Elektrik - Elektronik Teknolojisi Alanı

 

A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ

Elektrik-Elektronik teknolojisi alanı bugün diğer tüm alanları geliştiren, temel ve üretken bir sanayiye dönüşmüş durumdadır.

Alan, bugün kendi tasarım ve teknolojilerini geliştirecek güce ulaşmıştır. Elektrik- Elektronik alanı birçok alanı etkilerken, ekonomiye kendi üretimi, ihracatı ve istihdamıyla yaptığı birinci derece katkının yanında, diğer sektörlere olan etkileriyle ikinci derece katkılarda da bulunmaktadır. Bu alandaki teknoloji değişimleri ve kalite artışlarının, sektör ürünlerini girdi olarak kullanan birçok alanda kalitenin artmasına olumlu etkide bulunacağı anlamına gelmektedir. Türk elektrik-elektronik sanayinin Türkiye ekonomisi içerisindeki payı her geçen gün artmaktadır. Sektörün sürekli gelişiyor ve kendini yeniliyor olması, dünya teknolojilerine uyum sağlamada ve yeni teknolojileri benimsemede gösterdiği çabukluk, sektörün parlak geleceğine işaret etmektedir

İhracat ve iç talepteki canlanmaya bağlı olarak üretimini hızla artıran sektörde, başta dayanıklı tüketim mallarında elektronik cihaz ve beyaz eşya olmak üzere, kablolar, bağlantı parçalı iletkenler, elektrik dağıtım ve kontrol panoları gibi ürünlerde, kurulu kapasite ve kapasite kullanım oranları sürekli artmaktadır. Türk elektrik-elektronik sanayi, yakın bir gelecekte Avrupa pazarını da aşarak, kaliteli Türk ürünlerini, başta Amerika olmak üzere tüm dünya pazarlarında tüketicinin hizmetine sunabilecek yetenek, deneyim, girişkenlik ve azme sahiptir. Küresel pazarda lider olabilmek, ancak gelişmiş bir elektrik-elektronik sanayi ile mümkündür.

Anadolu Teknik Programı

Öğrenciler 9. sınıfta ATP (Anadolu Teknik Programını) programına sınavı kazanarak yerleştirilirler. 

 

 Anadolu Meslek Programı

10.Sınıfta not ve tercih ile kontenjan sınırları içerinde yerleştirilirler.

 

ATP veya AMP KARŞILAŞTIRMASI

 

*Her ikisi de teknisyen unvanı kazandıran mesleki orta öğretim programıdır.

*Her iki program mezunları iş yeri açma belgesi alabilmektedir. Teknik programda matematik, fizik, kimya, biyoloji dersleri ağırlıklıdır.

*Teknik Programda aynı zamanda yükseköğretime öğrenci yerleştirmeyi hedefleyen bir eğitim verilmektedir.

*Teknik Programda 40 işgünü  olan yaz stajı vardır. Meslek Programında ise 12. Sınıfta ders yılı içinde haftada 3 gün İşletmelerde beceri eğitimi vardır.

 

ALANIN ALTINDA OKULUMUZDA ALAN MESLEKLER

- Elektrikli Ev Aletleri Teknik Servisi
- Elektrik Tesisatları ve Pano Montörlüğü
- Endüstriyel Bakım Onarım
- Görüntü ve Ses Sistemleri
- Güvenlik Sistemleri

ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ TEKNİK SERVİS ELEMANI
Tanımı
Ev ve iş yerlerinde soğutma, ısıtma, pişirme, temizlik, kişisel bakım cihazlarının bakım/onarım ve montajı ile ilgili işleri kendi başına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

Görevleri

- Elektrikli ev aletlerinde kullanılan elektrik motorlarının bakım ve onarımını yapmak
- Isıtıcıların bakım ve onarımını yapmak.
- Kesiciler ve parçalayıcıların bakım ve onarımını yapmak.
- Gazlı ve elektrikli pişiricilerin bakım ve onarımını yapmak.
- Temizleyiciler, havalandırıcıların bakım ve onarımını yapmak.
- Basit su tesisatı işlemlerini yapmak.
- Çamaşır makinelerinin elektrik arızalarının tespit ve tamirini yapmak.
- Çamaşır makinelerinin mekanik arızaların tespit ve tamirini yapmak.
- Bulaşık makinelerinin elektrik arızalarının tespit ve tamirini yapmak.
- Bulaşık makineleri mekanik arızalarının tespit ve tamirini yapmak

- Çamaşır kurutucuların arızalarının tespiti ve tamirini yapmak.
- Akıllı ev aletlerinin bakım ve onarımını yapmak.
- Soğutma sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak.
- Uygun klima seçimini yapmak.
- Klimaların bakım onarım ve montajını yapmak.

 

ELEKTRİK TESİSATLARI VE PANO MONTÖRÜ

Tanımı
            Elektrik-elektronik alanında; bina içi ve dışı elektrik tesisatının ve tüm elektrik panolarının kurulumu ile ilgili işleri kendi başına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir..

 

Görevleri

- Elektrik tesisat projelerini çizmek.
- Elektrik tesisat borusu ve kanalı döşemek.
- Çağırma tesisatlarını yapmak.
- Haberleşme ve bildirim tesisatlarını yapmak.
- Güvenlik tesisatlarını yapmak.
- Çağırma ve bildirim, haberleşme bakım onarımını yapmak.

Dağıtım tabloları montajını yapmak.
- İç aydınlatma tesisatlarını yapmak.
- Dış aydınlatma tesisatlarını yapmak.
- Topraklama ve paratöner tesisini yapmak.
- Aydınlatma ve priz tesisatı bakım onarımını yapmak.
- Kuvvet tesisatını döşemek.
- Kuvvet tesisat bağlantılarını yapmak.
- Kuvvet tesis iç ve dış aydınlatmasını yapmak.
- Pano montaj hazırlığı ve malzeme montajı yapmak.
- Bara işlemek.
- Kuvvet tesis bakım onarımını yapmak.
- Teçhizata etiketleme/kodlama yapmak.
- Kablo montajı yapmak.
- Pano testini yapmak.
- Tesiste/Sahada Pano montajı yapmak

 

ENDÜSTRİYEL BAKIM ONARIM ELEMANI
Tanımı
Elektrik-elektronik alanında, fabrika, atölye vb. işletmelerdeki sistemlerin bakım ve onarımı ile ilgili işleri, kendi başına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

 

Görevler

- DC ve AC devre çözümlerini yapmak.
- Analog devre elemanlarını seçmek.
- Lojik devreleri tasarlamak ve kurmak.
- Dâhilî ve haricî tesisatın bakım ve onarımını yapmak.
- Hassas lehimleme ve güç kaynağı işlemlerini yapmak.
- Bilgisayar ortamındaki işlemleri yapmak.
- Elektronik sistemlerin arızasını tespit etmek.
- Sistemlerin arızalarını gidermek.
- Elektrik makineleri ve kontrol sistemlerini kullanmak.
- Elektrik makineleri ve kontrol sistemlerinin arızalarını gidermek.
- Dijital elektronik devreleri kurmak.
- Mikrodenetleyici ile devre dizayn edip sistemi çalıştırmak

GÖRÜNTÜ VE SES SİSTEMLERİ TEKNİK ELEMANI

Tanımı
Işık ve seslendirme sistemlerinin montaj bakım ve onarımına ilişkin işlemleri, radyo, CRT televizyon, LCD televizyon, plazma televizyon, projeksiyon televizyon, video, müzik seti, ev sinema sistemleri, VCD-DVD player, kamera arıza ve bakımına ilişkin işlemleri,
kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

Görevleri
- DC ve AC devre çözümlerini yapmak.
- Lehimleme ve güç kaynağı ile ilgili işlemleri yapmak.
- Bilgisayar kullanmak.
- DC ve AC devre çözümlerini yapmak.
- Lehimleme ve güç kaynağı ile ilgili işlemleri yapmak.
- Analog, dijital devre elemanları ve mikro denetleyici işlemleri yapmak.
- Meslekî çizimleri yapmak ve okumak.
- Mikrodenetleyicili sistemleri kullanmak.
- Seslendirme sistemini kurmak.
- Ses sisteminde arıza tespiti yapmak ve arızayı gidermek.

- DC ve AC devre çözümlerini yapmak.
- Analog devre elemanlarını seçmek.
- Lojik devreleri tasarlamak ve kurmak.
- Dâhilî ve haricî tesisatın bakım ve onarımını yapmak.
- Hassas lehimleme ve güç kaynağı işlemlerini yapmak.
- Bilgisayar ortamındaki işlemleri yapmak.
- Elektronik sistemlerin arızasını tespit etmek.
- Sistemlerin arızalarını gidermek.
- Elektrik makineleri ve kontrol sistemlerini kullanmak.
- Elektrik makineleri ve kontrol sistemlerinin arızalarını gidermek.
- Dijital elektronik devreleri kurmak.
- Mikrodenetleyici ile devre dizayn edip sistemi çalıştırmak.

GÜVENLİK SİSTEMLERİ TEKNİK ELEMANI
Tanımı

            Binalara ait yangın algılama ve ihbar sistemleri, kapalı devre kamera kontrol güvenlik sistemleri (CCTV), hırsız alarm ve ihbar sistemleri, geçiş otomasyon sistemlerinin tesisi, kurulum bakım ve onarımına ilişkin işlemleri, kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

 

.Görevleri
- Yangın algılama ve ihbar sistemleri tesisatı keşif ve projesini yapmak.
- Yangın algılama ve ihbar sistemleri tesisatı montajını yapmak.
- Kapalı devre kamera kontrol sistemleri tesisatı keşif ve projesini yapmak.
- Kapalı devre kamera kontrol sistemi tesisatının montajını yapmak.
- İş disiplini ve insan ilişkilerini sağlamak.

- Hırsız alarm sistemleri tesisatı için keşif ve projesini yapmak.
- Hırsız alarm sistemleri tesisatı montajını yapmak.
- Geçiş kontrol sistemi tesisatı keşif ve projesini yapmak.
- Geçiş kontrol sistemi tesisatı montajını yapmak.
- Kurulu sistemlerdeki arıza tespitini ve onarımını yapmak.
- Mesleğe ilişkin gelişmeleri takip etmek.

C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
            Meslekte çalışacak kişilerin tüm duyu organları işlevlerini tam olarak yerine getirmelidir. El becerisine dayalı bir meslek alanı olduğundan, el ve parmaklarını ustalıkla kullanabilmelidir. Ayrıca titizlik ve özen isteyen bir çalışma gerektirdiğinden kişinin sabırlı, dikkatli ve tedbirli olması gerekir. Mekanik konulara ilgili ve yetenekli, teknik resim çizme ve okuma becerisi gelişmiş alet ve makinelerle uğraşmaktan hoşlanan, sesleri ayırt edebilme yeteneğine sahip, ince ayrıntıları algılayabilen, ekip çalışmasına yatkın, sorumluluk duygusu gelişmiş, fen bilimleri, matematik, bilgisayar ve yabancı dil bilgisine sahip kişiler olması gerekir.
            Bunların yanında endüstriyel bakım onarım, güvenlik sistemleri, görüntü ve ses sitemleri dallarını seçecek kişilerin devre tasarım yeteneği ve matematiksel konulara ilgi duyan kişiler olmaları gerekir. Elektrik tesisatları ve pano montörlüğü, elektromekanik taşıyıcılar ve yüksek gerilim dallarını seçeceklerin kapalı yer ve yükseklik fobisi olmayan, tırmanma ve uzanma gibi bedensel çalışmaları yapabilecek kadar güçlü ve dayanıklı, sara ve benzeri hastalıkları bulunmayan kişiler olması gerekir.

D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

            Elektrikli ev aletleri arıza bakım onarım elemanları; çalışmalarını evlerde ve bakım onarım atölyelerinde yürütürler. Sürekli hareketlilik ve değişik iş ortamlarında çalışma gerektiren bir meslektir.

            Elektrik tesisatları ve pano montörleri; inşaatlarda, elektrik santrallerinde, şantiyelerde, ev ve iş yerlerinde çalışırlar. Çalışma ortamı tesisatın kurulduğu yere göre değişmekle beraber genellikle kapalı ortamlarda görev yaparlar. Elektrik dağıtım sistemlerinde çalışırken değişik hava koşullarında, yüksek yerlere tırmanarak zor şartlarda çalışmaları gerekebilir. Görevlerini yaparken dikkatsiz davranmaları önemli kazalara yol açabilir. İşin gerektirdiği güvenlik önlemleri (kask, emniyet kemeri, çizme, eldiven, tulum v.s) altında çalışmak zorundadırlar.

            Endüstriyel bakım-onarım elemanları; İstihdam edildikleri işletmenin çalışma sahasına (kâğıt, gıda, tekstil, otomotiv,tıp vb.) ve işletme içerisindeki makine parkının durumuna göre, açık veya kapalı alanlarda gerekirse dar mekânlarda iş önlüğü, baret eldiven v.b kullanarak çalışırlar.

            Görüntü ve ses sistemleri teknik servis elamanları; radyo, televizyon bakım onarımı, müzik seti ve CD bakım-onarımı, video bakım-onarımı, tuner, uzaktan kumanda, parça bakım-onarımı şeklinde kendini göstermektedir. Ayrıca, otomobillerin elektronik aksamındaki seslendirme sistemi, oto-radyo ve teyplerinin bakım-onarım işlerini de radyo ve televizyon bakım-onarımcıları yapmaktadır. Kapalı mekânlarda, uygun koşullarda çalışılmaktadır. Ayrıca sinema, tiyatro, konser salonları, stadyum, açık hava tiyatroları çalışma alanları olabilir.

            Güvenlik sistemleri teknik elemanı; ortam olarak ev, iş yerleri ve fabrikaların kapalı ve açık mekânları kullanılır. Her türlü hava koşullarında çalışırlar. Genelde yeni kurulan bina ve mekânların güvenlik sistemlerini kurduklarından değişik mekânlarda çalışırlar. Bu meslek daha çok küçük ölçekli işletmeler tarafından yürütülmektedir.

 

E. İŞ BULMA İMKÂNLARI

Elektrikli ev aletleri teknik servis elemanı;

Elektrikli ev aletlerinin yetkili servislerinde, elektrikli ev aletleri üreten işletmelerde ve kendi iş yerinde çalışabilir. Elektrikli ev aletleri bakım ve tamircisi görevini atölyede, evlerde ve elektronik alet kullanılan mekânlarda yürütür. Bu nedenle, bulunduğu kent veya kazalarda devamlı hareket halindedir. İşin değişik mekânlarda yapılması hareketlilikten ve değişiklikten hoşlanan kimselere ilginç gelebilir. Çalışma hafta içi normal çalışma saatleri içinde yürütülür. Kişi birinci derecede aletlerle ilgilidir. Ancak, evlerde alet ve makine sahipleri ile, bağlı olduğu firmada diğer çalışanlarla etkileşim halindedir. Elektrikli ev aletlerinin bakım onarımı çoğunlukla arızalı parçaların değiştirilmesi şeklinde yapılmaktadır. Ancak, özellikle ithal ürünlerde, zaman zaman yedek parça teminindeki zorluklar ve parçanın yenisi ile değiştirilmesinin yüksek maliyetli olması nedeniyle onarım yoluna da gidilmektedir. Bu meslekte, arıza tespiti ve arızanın giderilmesi yanında müşteri ilişkileri de giderek daha fazla önem kazanmaktadır.

Elektrik tesisatçılığı ve pano montörlüğü;

            Elektrik tesisatları ve pano montörlerinin iş bulma olanakları oldukça geniştir. Özel sektöre ait işletmelerde çalışma olanakları bulabildiği gibi küçük ölçekli işletmelerde de çalışabilir. Kanunlarda belirlenen şartları yerine getirmeleri durumunda, kendi işyerlerini açabilmektedirler İstihdam durumu, inşaat sektörüne bağlı olarak değişebilmektedir. Pano montörü olarak çalışan kişiler tesisat işlemlerinin, atölye, sistem ya da makinenin çalıştırılması ile ilgili yüzü ile ilgilenirler. Temel işlemler, mekanik montaj, bara işleme, kablo montajı ve pano testi gibi alanlarda ihtisaslaşma görülebilmektedir. Bu alanda çoğunlukla küçük ölçekli işletmelerin faaliyet gösterdikleri gözlenmektedir.

Endüstriyel bakım onarım elemanının, İş bulma imkânları oldukça fazladır. Kamu yada özel sektöre ait kurum ve kuruluşların elektrikle ilgili birimlerinde, elektrik santrallerinde, fabrikalarda, şantiyelerde ayrıca, güç elektroniği, PLC yazılım ve uygulamaları, ölçüm/kontrol sensör sistemleri onarımı, elektronik AC, DC sürücü (driver) üniteleri onarımı, otomasyon sistemleri bakımı, elektronik kart onarımı, endüstriyel ağlar, enstrümantasyon ve elektromekanik gibi alanlarda istihdam edilmektedirler. Kendi iş yerlerini açabilir ya da fabrikalarda bakım onarım elemanı olarak istihdam edilebilirler. Büyük ölçekli işletmeler genellikle elerindeki standart kapsamında tanımlanantüm görevleri yapan endüstriyel bakım-onarım elemanı istihdam ederken küçük ölçekli işletmeler özellikle cihazların ayarını yapma, baskılı devre hazırlama gibi işleri bu hizmetleri elektronik bakım-onarım firmalarından satın almaktadır.

Görüntü ve ses sistemleri teknik elemanı, teknik servislerde, cihazların üretiminin yapıldığı fabrikalarda, bu sistemlerin yaygın olarak kullanıldığı büyük ölçekli firmaların teknik departmanlarında çalışabilir veya kendi iş yerini açabilir. Bazen arızaya cihazın bulunduğu yerde müdahale gerektiğinden, kişi bulunduğu kent veya kazalarda hareket halindedir. İşin değişik mekanlarda yapılması hareketlilikten ve değişiklikten hoşlanan kimselere ilginç gelebilir.

Güvenlik sistemleri teknik elemanı, ülkemizde son yıllarda yaygınlaşan dallardan biridir. Bu konuda nitelikli elemana olan ihtiyaç sürekli artmaktadır. Güvenlik sistemleri konusunda çalışan firmalarda iş bulunabileceği gibi Kanunlarda belirlenen şartları yerine
getirmeleri durumunda, kendi işyerlerini açabilmektedirler Haberleşme sistemleri teknik elemanı, değişik büyüklükteki iş yerlerinde çalışmaktadırlar. Genellikle kamu veya özel şirket, fabrika ve konutlarda haberleşme sistemleri kurmakta, kurulan haberleşme santralinin ve tesisatının bakım ve onarımını yapmakta, telefon makinelerini onarmaktadır. Büyük ölçekli işletmeler ve resmî kurumlardaki elektro-mekanik santrallerin ekonomik ömrünü tamamlaması ve küçük-orta ölçekli işletmelerde uygun maliyet, kolay kurulum ve kullanım kolaylıkları gibi nedenlerle gerek büyük ve gerek orta ölçekli işletmelerde mesleğin istihdam durumu giderek genişlemektedir.

F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI

Elektrik-elektronik alanında öğrenim gören öğrenciler, 2547 sayılı Kanunun 45. maddesine 4702 sayılı Kanun ile eklenen E bendi uyarınca mezun olduklarında sınavsız yerleştirilebilecekleri meslek yüksek okulu programları aşağıda belirtilmiştir.

- İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği
- Biyomedikal Cihaz Teknolojisi
- Elektrik
- Elektrik-Elektronik Teknikerliği
- Elektronik Haberleşme
- Elektronik Haberleşme (Uzaktan Eğitim)
- Endüstriyel Elektronik
- Endüstriyel Elektronik(Uzaktan Eğitim)
- Endüstriyel Otomasyon
- Endüstriyel Otomasyon(Uzaktan Eğitim)
-Ev Cihazları Teknolojisi
- Hidroelektrik Santralleri
- Mekatronik
- Mekatronik (Uzaktan Eğitim)
- Termik Santral Makineleri
- Termik Santrallerde Enerji Üretimi

            Bu programlarda meslek yüksek okuluna devam eden öğrenciler, öğrenim süreleri sonunda girecekleri dikey geçiş sınavı ile belirlenen kontenjandan faydalanarak lisans programlarına geçiş yapabilirler. Lisans öğrenimine başlama hakkını elde eden öğrencilere üniversiteleri tarafından Lisans Öğrenimine Hazırlık Programı uygulanır. Mesleki Eğitim Merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır.
Halk Eğitimi Merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır. Mesleki Eğitim Merkezlerinde, elektrik-elektronik Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir

MEZUNİYET SONRASI

Bölümü mezunları kamu ve özel sektörlerde teknisyen – tekniker olarak çalışma sansına sahiptirler. Ayrıca TSK ve Emniyet teşkilatlarında ilgili unvan ile görev yapabilirler. Gelir düzeyleri ise ilgili kurum ve kuruluşların kendi ücret politikasına göre değişmektedir. Fakat teknik unvan ile çalışmanın bir avantaj olduğu da gerçektir